MR-Linac in bestaande bunker Radboudumc

Het Radboudumc in Nijmegen heeft in 2020 een hypermoderne MR-linac in gebruik genomen. Met deze machine worden de functies van een MRI-scanner en een bestralingsapparaat (versneller) gecombineerd in één apparaat. Doordat tijdens iedere bestraling beelden gemaakt worden met de MRI, kan de bestraling aangepast worden waardoor er met MR-Linac veel nauwkeuriger bestraald kan worden.

Aronsohn Constructies heeft, in opdracht van het Radboudumc, de constructieve ingrepen uitgewerkt van de haalbaarheidsstudie tot en met het uitvoeringsgereedontwerp. Het ontwerp is verzorgd door EGM Architecten.

Aanpassingen constructie

Deze nieuwe machine moest op de plek komen van een traditioneel bestralingstoestel. De bestaande radiotherapiebunker was op maat gemaakt voor dit traditionele bestralingstoestel. Het plaatsen van de nieuwe MR-linac was daarom niet mogelijk zonder ingrijpende constructieve aanpassingen aan de bestaande bunker. De bunker is uitgevoerd als een betonnen doos met in een aantal gevallen dubbele, dragende betonwanden met zandvulling ertussen. Deze dubbele wanden zorgen voor de stralingsafscherming. Op het dek is ook een zandpakket aangebracht om straling naar buiten toe tegen te gaan. De bunker is gefundeerd op mortelschroefpalen.

Vanuit de leverancier van de MR-linac zijn specifieke maten opgegeven voor posities van wanden, de afmetingen en vorm van de put onder de machine, allen gerelateerd aan het isocenter van de machine. Om te kunnen voldoen aan die maatvoering is de constructie van de bunker ingrijpend aangepast. Ten eerste is het hele dek van de bunker gesloopt en vervangen door een nieuw betondek met daarin een groot hijsluik. Vervolgens zijn betonnen, dragende en stralingswerende wanden gesloopt en op nieuwe posities gerealiseerd. Verder is de bestaande bunkervloer grotendeels gesloopt om ruimte te maken voor de nieuwe, grotere put onder de MR-linac.

In onderstaande afbeelding zijn in rood de gesloopte betonwanden weergegeven en met de arcering het deel van de 600mm dikke bunkervloer welke is gesloopt.

Glasvezelversterkte wapening

Nadat de betonconstructie zover gesloopt was, als nodig was voor de aanpassingen, is gestart met de nieuwe betonnen put onder de machine. Vanwege de specifieke eisen die gelden bij MR-linac, mochten er geen magnetiserende (ijzerhoudende) onderdelen worden toegepast in de put. Dit betekende dus ook geen traditionele wapening in een deel van de putconstructie. Daarom is voor de specifieke zone waar dit voor geldt, gebruik gemaakt van speciale glasvezelversterkte kunststof wapening. Bij de uitwerking van de wapening is ook rekening gehouden met de beperkte uitvoeringsmogelijkheden die bij dergelijke wapening horen. Glasvezelversterkte kunststof wapening is immers niet in vormen te buigen zoals traditionele wapening. Op basis van de standaard vormen en maatvoering zoals deze beschikbaar zijn bij de leverancier, is de wapening ontworpen.

Nadat de betonconstructie gereed was, zijn de ruimtes tussen de dubbele wanden opnieuw gevuld met zand en is de nieuwe machine via het grote hijsluik in het dek naar binnen gehesen. Vervolgens is het hijsluik dicht gelegd met overlappende, gestapelde prefab betonplaten waarmee straling via naden wordt voorkomen. Tot slot is het dek weer voorzien van een zandpakket zodat ook in de nieuwe situatie er geen gevaarlijke straling buiten het gebouw komt.

Meer over dit project?

Neem contact op met Stephan Taris

Lees ook over de plaatsing van het Cyclotron in het Radboudumc.